Pamięci Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata z Bazyliki

Od kilku dni wierni i turyści odwiedzający zabytkową Bazylikę NSJ na warszawskiej Pradze, przy ul. Kawęczyńskiej, mogą przy wejściu oglądać tablicę upamiętniającą służących w świątyni w czasie II wojny światowej księży - Michała Kubackiego i Jana Stanka. Tablicę zamontował Instytut Pamięci Narodowej, a jej formalne odsłonięcie nastąpi w piątek, 24 marca, w Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.

Z inicjatywą upamiętnienia postaci ks. Michała Kubackiego wystąpił do IPN Krzysztof Michalski, mieszkaniec Pragi, społecznik związany z Praskim Stowarzyszeniem Mieszkańców „Michałów” oraz Porozumieniem dla Pragi. Michalski od kilku lat popularyzuje postać ks. Kubackiego, wikarego z Bazyliki, który w czasie wojny administrował parafią na  Michałowie (ówczesny proboszcz Antoni Chlondowski, brat prymasa Hlonda, ukrywał się przed Gestapo). Właśnie ksiądz Kubacki, któremu pomagał inny salezjanin, Jan Stanek, przyczynił się do uratowania co najmniej dwóch osób narodowości żydowskiej. Jedna z uratowanych, Halina Aszkenazy Engelhard, zabiegała o ocalenie pamięci o wojennej aktywności ks. Kubackiego. W 1991 r. wydała książkę zatytułowaną „Pragnęłam żyć”, w której wspomina m.in. księdza Kubackiego. W 2011 r. wojenna relacja pani Haliny, m.in. o księdzu z Michałowa, została nagrana w ramach projektu Zapomniani Świadkowie XX wieku przez pracowników Domu Spotkań z Historią.

Dzięki jej staraniom, w 1997 r. Instytut Yad Vashem przyznał pośmiertnie księdzu Kubackiego tytuł Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata. Sam ksiądz po wojnie pracował w parafii w Lubrzy na tzw. Ziemiach Odzyskanych, gdzie zmarł 18 lipca 1978 r. i został pochowany na miejscowym cmentarzu.

Więcej o ks. Kubackim m.in. na stronie stowarzyszenia "Michałów" http://stowarzyszeniemichalow.blogspot.com/2013/09/sprawiedliwy-wsrod-narodow-swiata-z.html. Informacje o wikarym z Bazyliki oraz o innych praskich Sprawiedliwych znajdują się również w "Przewodniku po żydowskiej Pradze" https://www.porozumieniedlapragi.pl/przewodnik-po-zydowskiej-pradze, jaki wydało w ubiegłym roku Porozumienie dla Pragi.